Audit Kunskapsskolan

Vorige verhaal

Nieuwe nulmeting voor GO-VLC

Eind september kreeg het VeenLanden College (VLC) Vinkeveen bezoek: vijf afgevaardigden uit Zweden en Nederland van het onderwijsconcept Kunskapsskolan bezochten de school voor een zogenaamde audit. Om eens te kijken hoe ze op het VLC vormgeven aan gepersonaliseerd onderwijs. Wat leverde dat bezoek de school zelf op?

Vijf jaar geleden startte het VLC met gepersonaliseerd onderwijs, in eerste instantie alleen in de brugklas. “We hebben ons toentertijd laten inspireren door het Zweedse concept Kunskapsskolan, en hebben daar onze eigen vorm aan gegeven”, legt projectleider Marga Hoohenkerk uit. Nu werken alle klassen op de locatie Vinkeveen van het VLC met gepersonaliseerd onderwijs. “Het bezoek van de mensen van Kunskapsskolan gaf ons de mogelijkheid de thermometer in ons onderwijs te steken. We zagen het als een nieuwe nulmeting: waarom doen we de dingen die we doen, hoe doen we dat dan, wat gaat goed en wat kan er beter? Een frisse blik van buiten helpt daarbij”, vertelt brugklascoach Titia Hauptmeijer. Marga: “Daarnaast zijn er steeds meer scholen in Nederland met een vorm van Kunskapsskolan-onderwijs bezig; er is daardoor meer behoefte aan eenzelfde taal en een bepaald kwaliteitskader. De audit geeft aanleiding om de ervaringen op onze school met andere scholen te delen.”

Veel complimenten

Beiden hebben het bezoek als heel open ervaren. “De bezoekers hebben bekeken hoe we ons onderwijs organiseren op het gebied van leer- en werkdoelen, ICT, coaching etc. Daarvoor hebben ze de base group bezocht, workshopuren en meetings bijgewoond en met onze coaches, leerlingen en het management gesproken. Natuurlijk wilden we ons van onze beste kant laten zien en dat is ook echt gelukt”, aldus een tevreden Titia. “We kregen al op de tweede dag een voorlopig verslag en daar stonden zoveel complimenten in. We waren best trots, ja”, vult Marga aan. Titia: “We hebben zelf al langer het idee op de goede weg te zitten, het is fijn dat bevestigd te zien. In de terugkoppeling was men vooral enthousiast over de uitzonderlijk goede sfeer binnen de school, het sterke team en de positieve houding van docenten naar leerlingen. Ook vonden ze het opvallend hoe goed brugklasleerlingen die nog maar drie weken op school zaten, al zo goed konden reflecteren.”

‘Door er het vergrootglas op te leggen, wordt de school zich weer even bewust van waar ze staat.’

Verdiepen en versnellen

Natuurlijk zijn er ook nog zaken waar winst te behalen valt. Tijdens de workshopuren zou volgens het bezoek een gezamenlijke start en afsluiting van het uur wenselijk zijn. Marga: “Dat herkenden we. En we weten al langer dat we goed scoren qua eindexamenresultaten, maar een van de aanbevelingen was dat we hoge verwachtingen van onze leerlingen mogen hebben, met name die in de middenmootgroep vallen.” “Die leerlingen zijn vaak tevreden met een zesje, vraag is dus hoe we er voor die groep nu nog meer uit kunnen halen. We herkenden de aandachtspunten zeker, en willen daarmee ook aan de slag”, vertelt Titia. Een uitgebreid nagesprek over de bevindingen en adviezen volgt later dit jaar.

Koploper

Door er het vergrootglas op te leggen, wordt de school zich weer even bewust van waar ze staat. Maar uiteraard is er de afgelopen jaren niet stilgestaan, het concept is steeds doorontwikkeld en uitgebreid. Marga: “Omdat we een kleine school zijn, zijn de lijntjes kort en weten we elkaar altijd snel te vinden. Vooral op organisatorisch gebied brengen we vaak verbeteringen aan.” Titia: “En we zijn de afgelopen tijd heel bewust bezig geweest met meer eenduidigheid in onze coaching. Die wilden we gestructureerder laten verlopen en we wilden de leerlingen nog beter laten reflecteren op hun leer- en werkdoelen. Mooi was dat het bezoek ook expliciet de kwaliteit van onze coaching benoemde. We zijn daarmee in Nederland echt wel koploper.”

‘Leerlingen voelen zich echt gezien.’

Leerling centraal

Waarom geloven Titia en Marga in de kracht van gepersonaliseerd onderwijs? Titia: “Ik kom zelf van een school met meer traditioneel onderwijs, en ik vind het nog altijd heel bijzonder hoeveel persoonlijke aandacht hier is voor leerlingen. Ze voelen zich echt gezien. En dat geldt eigenlijk ook voor de collega’s. Collega’s staan altijd klaar om je te helpen als je een vraag hebt. En als nieuwe docent word je begeleid door een zogeheten super user-collega die je wegwijs maakt in de portal waarin alles staat.” Marga vult aan: “Dat dit allemaal zo goed van de grond is gekomen, komt ook omdat we al die jaren echt de ruimte hebben gekregen om op zoek te gaan naar onze eigen vorm. Uiteindelijk doet het etiket dat je op dit type onderwijs plakt er niet eens zoveel toe; het gaat erom dat je leerlingen centraal zet, ze kansen én grenzen biedt. Mooi dat het bezoek dat ook gezien heeft.”

Wat houdt gepersonaliseerd onderwijs op het VeenLanden College Vinkeveen nu precies in? Bekijk hier de video:

Wat is Kunstkapsskolan eigenlijk?

Kunskapsskolan is een vrij nieuw onderwijsconcept voor gepersonaliseerd leren, in Zweden ontwikkeld. In het Zweeds betekent skolan school en kunskap kennis. Op deze scholen volgen leerlingen een individueel leerplan. De allereerste Kunskapsskolan-scholen zijn in het jaar 2000 in Zweden geopend, in 2014 is Kunskapsskolan Nederland opgericht, een organisatie die bestaande scholen helpt om dit onderwijsconcept in te voeren. Inmiddels zijn er ongeveer zestig scholen in Nederland mee bezig. Die scholen passen niet allemaal het complete Zweedse concept toe. Vaak wordt een aantal elementen uit het Zweedse programma gebruikt, zoals op het VLC.

Op een Kunskapsskolan-school werkt iedere leerling op zijn eigen niveau en in zijn eigen tempo aan zijn of haar eigen leerdoelen. De leerdoelen bepaalt de leerling samen met de docent/coach en ook ouders worden betrokken. Leerlingen krijgen les in verschillende groepen en volgen workshops of lezingen. Een leerling werkt elke dag met een laptop aan zijn of haar eigen lessen. Er is een vaste docent/coach die helpt met plannen. Vakken waar een leerling goed in is, mag hij op een hoger niveau doen. Er zijn geen tussenuren, maar er is tijd om tussen de lessen door op school te studeren. Uiteindelijk doet een leerling een gewoon eindexamen.

Leuk weetje: sinds oktober is Duco Adema, de voorzitter van het CvB van de Cedergroep voorzitter van de community van Kunskapsskolan Nederland.

Bron: VO-gids