‘‘We zijn volop in beweging’’

Zowel op het VeenLanden College in Vinkeveen als in Mijdrecht zijn ze continu bezig met de vraag hoe het onderwijs nog beter kan. Een gesprek met Annemieke Schutte, een bevlogen conrector onderwijs en leerlingzaken.

Wat in 2016-2017 startte met een pilot, is nu de basis van het onderwijs op het VeenLanden College in Vinkeveen. Sinds dit schooljaar wordt er op de gehele locatie gepersonaliseerd onderwijs (GO-VLC) gegeven, waarbij leerlingen hun eigen leerroute volgen. “Deze vorm van onderwijs is zo succesvol omdat er een bevlogen team is, de middelen er zijn én omdat het een kleine school is”, legt Schutte uit. “Onze ervaringen zijn positief, maar er zitten ook haken en ogen aan. Dit type onderwijs is bijvoorbeeld niet geschikt voor elke leerling. Zo moet een leerling enigszins zelfstandig kunnen plannen.” Ook merkt de school dat ze steeds meer leerlingen trekt die extra begeleiding nodig hebben. Schutte: “Ouders verwarren gepersonaliseerd onderwijs soms met individueel onderwijs. Natuurlijk hebben we veel individuele coaching en zijn er trajectbegeleiders voor zorgleerlingen, maar we merken dat we tegen een grens aanlopen in wat we aankunnen.”

“De boekenmarkt zie ik in sneltreinvaart veranderen.”

Rust en ruimte

Een andere grote vernieuwing is dat beide locaties sinds dit jaar zijn overgestapt op een 60 minuten-rooster, met daaraan verbonden een nieuwe lessentabel. Schutte: “Die keuze hebben we gemaakt om meer ruimte en rust te creëren in de lessen en in de school, waardoor er meer ruimte is om leerlingen individueel te begeleiden, er mogelijkheden zijn voor verschillende werkvormen en docenten beter kunnen differentiëren. Uiteindelijk hoop je leerlingen zo meer te motiveren. Hoe het precies uitpakt weet ik nog niet, maar de eerste geluiden zijn positief.”

Computer hét leermiddel

Daarnaast zijn beide locaties al langer bezig met blended learning; alle leerlingen van klas 1 t/m 3 in Mijdrecht en alle klassen in Vinkeveen hebben bijvoorbeeld een eigen device. Blended learning heeft volgens Schutte een paar grote voordelen: je kunt goed samenwerken, persoonlijke lesstof voor een leerling aanbieden en je kunt als docent beter differentiëren en achterstanden bij leerlingen wegwerken. “Sommige vakken – vooral de bètavakken – zijn mede dankzij hun digitale methodes al heel ver. De boekenmarkt zie ik in sneltreinvaart veranderen. Uitgeverijen gaan minder leerboeken aanbieden, we zullen dus wel over moeten gaan naar blended learning. De computer is in de toekomst hét belangrijkste leermiddel voor leerlingen”, verwacht de conrector.

“Ik hoop dat in de toekomst meer leerlingen op verschillende niveaus kunnen excelleren.”

Bijzonder jaar

“We kunnen met recht zeggen dat 2020 een intensief jaar is”, vervolgt zij. “Naast dat we bezig zijn met bovenstaande ontwikkelingen, hebben we vanwege corona ook te maken met leerlingen met achterstanden en docenten die niet op school kunnen zijn. Daarnaast hebben we een nieuw toetsbeleid, werken we voor het eerst met het instrument DOT — dat we inzetten om collega’s bij elkaar in de les te laten kijken om van elkaar te leren — en gebruiken we het programma leerlingbespreking.nl, waarbij leerlingen individuele feedback krijgen van hun vakdocent. We zijn volop in beweging dus!”

Structureel menskracht

Hoe al deze vernieuwingen te laten slagen? Daar is volgens de conrector een flinke investering nodig. Schutte: “Tegen leerlingen zeggen ‘Hier heb je een device en succes ermee’ werkt gewoon niet. Het vraagt niet alleen inzet en commitment van docenten en leerlingen, je moet structureel menskracht inzetten, zoals ICT-medewerkers die collega’s ondersteunen. Vervolgens moeten je ICT-faciliteiten perfect op orde zijn en moet je tijd en ruimte vrijmaken voor de ontwikkeling van het onderwijs.”

Individuele leerroutes

Op het VLC zijn door corona zaken in een stroomversnelling geraakt. “Dat heeft best veel energie gekost, en ik neem mijn petje af voor alle collega’s”, vertelt Schutte trots. “Mensen zijn uit hun comfortzone getreden, hebben lesgegeven op een manier waarop ze dat nog niet eerder deden. Datgene dat we hebben geleerd, wil ik niet kwijtraken. Alles staat klaar in Teams en als er een eventuele tweede lockdown komt, zijn we er klaar voor.” En hoe het onderwijs er volgens haar in de toekomst uitziet? “Ik denk dat over een paar jaar geen leerling meer een boek in zijn tas heeft. Er zullen meer individuele leerroutes voor leerlingen zijn, docenten zijn er vooral voor begeleiding en uitleg. Al met al hoop ik dat veel meer leerlingen op verschillende niveaus kunnen excelleren, door op verschillende niveaus of versneld examen te doen. Ik kijk ernaar uit!”